Είναι απαραίτητο να παρατηρείς καλά τα πάντα γύρω σου, κυρίως  τη φύση, δες πόσο δημιουργικά εργάζεται, παρακολούθησε την τακτική της, την υπομονή της, τη στωικότητα της. Πρόσεξε πώς σπάνε στα δύο τα δέντρα που αντιστέκονται στη μανία των ανέμων και πόσο ευέλικτα την αποφεύγουν εκείνα που λυγίζουν. 

Δες το νερό  πώς κυλάει,  ήρεμα, όταν θέλει να ποτίσει γόνιμα εδάφη κι  ορμητικά, όταν θέλει να διώξει τα σκουπίδια απ’ τη ροή του. Αφουγκράσου τους ήχους της ζωής, τα λόγια των ανθρώπων. Μέσα από μια λέξη μπορεί να ακούσεις να γυρίζει το κλειδί στη κλειδαριά της εσωτερικής σου κάμαρας που κρύβει όλη την αρχαία γνώση που σε συνοδεύει από παλιά.

Γίνε παρατηρητής στο  τι κρύβουν μέσα τους τα φαινόμενα που σε περιτυλίγουν. Γιατί εμφανίστηκαν; Γιατί τώρα; Γιατί σε σένα κι όχι στους άλλους; Γιατί στους άλλους κι όχι σε σένα; Μην απαντάς στις αναρωτήσεις σου, μείνε στη σιωπή κι η απάντηση θα έρθει να σε συναντήσει μόνη της, μέσα από μια ενόραση, από ένα όνειρο ή μια παρόρμηση να διαβάσεις ένα βιβλίο, όπως κάνεις τούτη την ώρα μ’ αυτό το άρθρο.

Καταλαβαίνει κανείς  μέσα απ’ αυτή τη διαδικασία, τι συνέβη στη μέρα του, πώς συμπεριφέρθηκε, πώς αντέδρασε, αν ήταν παρών ή αν η συνείδηση του απουσίαζε κι η μνήμη δεν μπορεί να ανακατασκευάσει τις εικόνες εκείνης της απουσίας, που όμως δε χάθηκαν, γιατί τίποτα δε χάνεται.

Σίγουρα θα αναγνωρίσεις ποιος είσαι καθώς εργάζεσαι με αυτή την πρακτική, αρκεί να μην κάνεις το λάθος,  μην πέσεις στην παγίδα να κρίνεις, ούτε σένα ούτε τους άλλους. Απλά παρατήρησε τα περασμένα γεγονότα κι άφησε τη συνείδηση σου, να σου μιλήσει για εκείνες τις δράσεις που χρήζουν επαναπροσδιορισμό. 

Οι τύψεις δεν είναι ένα άσχημο συναίσθημα, αλλά είναι η φωνή της συνείδησης κι είναι ευλογία για αυτόν που την ακούει. Ωστόσο είναι εντελώς διαφορετικό πράγμα η τύψη απ’ την ενοχή και δεν πρέπει να πιαστείς στο δόκανο της τελευταίας, γιατί δε θα σου επιτρέψει να προχωρήσεις προς την αλήθεια. Θα μειώσεις την αυτοεκτίμηση σου και την αυτοπεποίθηση σου, αν γίνεις ενοχικός.

Δεν είσαι ένοχος, αλλά μπορεί να είσαι κατηγορούμενος, σε σένα εναπόκειται να αθωωθείς, αλλάζοντας μια εσφαλμένη στάση σου. Υπάρχει χρόνος, πάντα θα υπάρχει, γιατί η ζωή έχει απέραντη υπομονή και κατανόηση, αλλά ωστόσο δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο, επειδή το δώρο της ζωής δε πρέπει να πάει χαμένο. 

Καθώς θα συνηθίζεις σ’ αυτό τον τρόπο άσκησης κάθε μέρα, θα είναι σαν να σκάβεις σε ένα αόρατο τούνελ του χρόνου, σαν να ανοίγεις μια χρονοδίνη, αργά και σταθερά, η οποία κάποια στιγμή θα σου επιτρέψει να αντικρίσεις την αρχετυπική μορφή σου.

Αν δεν εργάζεσαι με την ενθύμηση μέσα από τα παραπάνω κι αφήνεσαι ξεχασμένος στο νησί των λωτοφάγων, τότε θα έρθει η ίδια η ζωή να σε ταρακουνήσει. Ξέρω τι θα πεις: «η Ζωή είναι σκληρή και άπονη», αλλά πρέπει να θυμάσαι ότι μόνο αυτός που σ’ αγαπάει έχει δικαίωμα να είναι αυστηρός μαζί σου, κι η ζωή σ’ αγαπάει. Όπως αγαπάς κι εσύ τα παιδιά σου, αλλά ενίοτε δε θέλεις να φανερώσεις όλη σου την αγάπη για να μην αποκαλύψεις την αδυναμία σου σ’ αυτά. 

Όταν χρειάζεται να τα εκπαιδεύσεις, είσαι αυστηρός, κρύβεσαι πίσω από το φαινομενικά βλοσυρό σου βλέμμα, την άγρια κατσάδα, προσπαθώντας να τα συνετίσεις, αλλά μέσα σου πονάς, σκίζεται η καρδιά σου, όταν βλέπεις εκείνο το σκυφτό κλαμένο πρόσωπο τους, δεν επιτρέπεις όμως να κυλήσει το δάκρυ σου.

Έτσι είναι κι η ζωή, φαινομενικά άδικη, άγαρμπη, αυστηρή ως Δασκάλα, αλλά σ’ αγαπάει, διαφορετικά δεν θα είχε λόγο να ασχοληθεί μαζί σου. Αν της ήσουν αδιάφορος, θα κυλούσε κι αυτή αδιάφορα, όπως ακριβώς τη ζεις κι εσύ συχνά πυκνά. 

Μη τα βάζεις λοιπόν με τη ζωή, για θυμήσου πόσο όμορφη είναι όταν την γλεντάς και θα δεις πόσο άδικος γίνεσαι μαζί της όταν εκείνη μοιάζει να σε γλεντάει. Μη γίνεσαι ένα κακομαθημένο παιδί , όταν παίζεις να ξέρεις και να χάνεις, να δέχεσαι τη ροή και να πηγαίνεις μαζί της.

Να δρας αλλά να μην αντί-δρας, να βαδίζεις και να μην σέρνεσαι, να είσαι ταπεινός, αλλά όχι ταπεινωμένος, υπερήφανος αλλά όχι επαρμένος. Θέλει ζύγια η ζωή όπως κι οι χαρταετοί για να ανυψωθούν. Αν χρειαστεί να μείνεις αδρανής, μείνε. Πολλές φορές η αδράνεια είναι η πιο θεάρεστη δράση: όταν δε σηκώνεις το λόγο σου ως αντίλογο σε μια ύβρη ή το χέρι σου για να χτυπήσεις εκείνον που σε περιγέλασε. 

Μπορεί αυτό να σου φαίνεται ως υποχώρηση, ως συμβιβασμό, αλλά δεν είναι, είναι μια μεγαλειώδης νίκη απέναντι στον κατώτερο σου εαυτό, γιατί ο πραγματικός αντίπαλος σου, είναι ο άλλος σου εαυτός. Ο ανταγωνιστής βρίσκεται μέσα σου, εσύ είσαι ο ανταγωνιστής σου, όλοι οι άλλοι έρχονται απλά για να στο θυμίσουν.

Γύρω από την ενθύμηση σου έχει ανορθωθεί ένα τεράστιο τείχος που την έχει φυλακίσει, εσύ το έχτισες χρησιμοποιώντας για υλικά τις πεποιθήσεις σου. Αν θέλεις να ελευθερωθεί, πρέπει να το κατεδαφίσεις. 

Όταν συμβεί αυτό, η ευκαιρία που ενδεχομένως ανυπομονείς να έρθει θα εμφανιστεί μπροστά σου.

Και εκεί που τελικά λες “θέλω μια δεύτερη ευκαιρία”, αυτή εμφανίζεται!