Πώς θα σου φαινόταν, αν είχες τη δυνατότητα να κάνεις ένα ταξίδι στον ίδιο σου τον εγκέφαλο και να μάθεις πώς λειτουργεί;
Πώς θα ήταν, αν θα μπορούσες να κάνεις μια περιπλάνηση σε αυτόν τον μαγικό κόσμο των τόσων πολλών απεριόριστων δυνατοτήτων σου; Τρελό, έτσι δεν είναι;
Ο εγκέφαλός σου, πρέπει να κάνει χωρίς σταματημό ένα σωρό δουλειές ταυτόχρονα. Μοιάζει με μια πόλη γεμάτη με ακούραστους εργάτες..
Γνωρίζεις αλήθεια πως λειτουργεί; Ξέρεις πώς αυτός, ευθύνεται για ότι εσύ σκέφτεσαι, αισθάνεσαι και πράττεις; Είναι υπεύθυνος, για την οποιαδήποτε συμπεριφορά σου και τις πεποιθήσεις σου.
Τα πάντα είναι πιθανά, όταν γνωρίσεις τις τεράστιες δυνατότητες που έχει ο εγκέφαλός σου! Μέσα στον εγκέφαλό σου, αυτή τη στιγμή υπάρχουν δυνάμεις και ικανότητες, που δεν τις έχεις καν φανταστεί!
Πώς θα ήταν η ζωή σου, αν θα μπορούσες να εστιάζεις σε όσα θέλεις να πετύχεις;
Σκέψου:
- Πώς θα ήταν η ζωή σου, αν θα μπορούσες να αξιοποιήσεις στο μέγιστο τις δυνατότητες του εγκεφάλου σου;
- Πώς θα ήταν η ζωή σου, αν θα μπορούσες να πετύχεις τον οποιοδήποτε στόχο σου, που ως τώρα φάνταζε ακατόρθωτο και μακρινό;
Πάμε λοιπόν μαζί, να κάνουμε αυτό το ταξίδι, ένα ταξίδι που θα σε βοηθήσει να κατανοήσεις το πως λειτουργεί ο εγκέφαλός σου και πώς μπορείς να αξιοποιήσεις στο έπακρο τις δυνατότητες του.
- Τον συνειδητό νου (λογικός νους): Είναι το μέρος του εγκεφάλου που χρησιμοποιούμε σε ποσοστό μόλις 10%
- Τον υποσυνείδητο νου (συναισθηματικό, διαισθητικό, δημιουργικό μέρος): Το μέρος που ελέγχει το 90% των λειτουργιών του εγκεφάλου σου.
Ο συνειδητός νους, επικεντρώνεται μονάχα σε ένα πολύ μικρό φάσμα των όσων συμβαίνουν στη ζωή σου σε μια δεδομένη στιγμή.
Έχει την ιδιότητα την ικανότητα να μετατοπίζει αυτή την προσοχή, και να ξεκινά έτσι μια νέα δραστηριότητα,· συνήθως δεν εμπλέκεται σε όλα τα βήματα που είναι απαραίτητα προκειμένου να εκτελεστεί αυτή η δραστηριότητα.
Όταν αποφασίζεις να θυμηθείς κάτι, για παράδειγμα έναν αριθμό τηλεφώνου, έναν άνθρωπο για παράδειγμα από το παρελθόν, ο συνειδητός σου νους είναι αυτός που ξεκινά την έρευνα. Όπως ο κυβερνήτης ενός αεροπλάνου δίνει την εντολή, όμως η ίδια η εντολή εκτελείται από το πλήρωμα, δηλαδή από τον υποσυνείδητο νου.
Το να χρησιμοποιείς τον συνειδητό σου νου, μοιάζει κάπως με το να στέκεσαι στη μέση ενός μουσείου τη νύχτα , με όλα τα φώτα σβηστά.
Στέκεσαι μέσα στο σκοτάδι, και ο συνειδητός σου νους μοιάζει να είναι η λεπτή δέσμη φωτός ενός φακού. Κάθε φορά μπορείς, να τη στρέψεις και να δεις μονάχα ένα έκθεμα τη φορά, και όχι όλα ταυτόχρονα.
Διαβάζεις το άρθρo:
Πώς λειτουργεί ο εγκέφαλος;
Ο υποσυνείδητος νους, είναι ο αυτόματος πιλότος που καταγράφει τα πάντα γύρω του (ό,τι βλέπει, ό,τι ακούει, ό,τι αισθάνεται ). Δεν αναγνωρίζει πιο είναι το σωστό και πιο το λάθος. Καταγράφει κυριολεκτικά τα πάντα. Είναι ο αυτόματος πιλότος του εγκεφάλου σου. Ο υποσυνείδητος νους των παιδιών ως 7 ετών, είναι σαν ένα σφουγγάρι που απορροφάει τα πάντα.
Για αυτό και η παιδική ηλικία, είναι τόσο ευαίσθητη, επειδή καταγράφονται στον υποσυνείδητο νου του παιδιού, όλες η εμπειρίες που έχει βιώσει και στην συνέχεια, σαν ενήλικας βγάζει διαφορές συμπεριφορές.
Ο υποσυνείδητος νους είναι η δική σου αποθήκη, μια αποθήκη μνήμης, όπου εκεί αποθηκεύονται η πιστή σου, οι πεποιθήσεις σου, οι αξίες σου, η όποια συμπεριφορά σου.
Από την παιδική σου ηλικία, έχει γίνει προγραμματισμός του υποσυνείδητου νου και δεν χρειάζεται να σκεφτείς (συνειδητά) πως θα κάνεις κάτι, γιατί λειτουργεί ο αυτόματος πιλότος, έχει γίνει υποσυνείδητη συνήθεια, και εκδηλώνετε με διαφορές συμπεριφορές.
Ας δούμε κάποια παραδείγματα..
Σκέψου τα εξής:
Σίγουρα θα σου έχει τύχει να ακουμπήσεις κάτι που καίει. Λογικά, τράβηξες αυτόματα το χέρι σου μακριά. Δεν σκέφτηκες αν πρέπει να το τραβήξεις. Δεν θυμάσαι να σκέφτεσαι γιατί πήρες αυτή την απόφαση. Σωστά;
Αυτή η λειτουργία λοιπόν, είναι μια καταγραφή από την παιδική σου ηλικία. Κατά πάσα πιθανότητα, ευθύνονται για αυτή την καταγραφή, οι γονείς σου, που σου έμαθαν πως αν ακουμπήσεις το χέρι σου σε κάτι καυτό, θα βιώσεις κάτι πολύ οδυνηρό και επίπονο.
Όταν, ακούς ξαφνικά έναν κρότο ή ένα βαρύ αντικείμενο να πέφτει, αμέσως ανοίγεις και κλείνεις τα μάτια σου.
Στην οδήγηση, για παράδειγμα με την επανάληψη μαθαίνεις να οδηγείς αυτομάτως, γιατί μέσω της διαδικασίας της επανάληψης, έχεις κάνει τον ανάλογο προγραμματισμό του υποσυνείδητου νου.
Κάπως έτσι, λοιπόν εκδηλώνεις διάφορα συμπτώματα και συμπεριφορές και στις σχέσεις σου, στο γάμο σου, την εργασία σου, απέναντι σε σένα τον ίδιο.
Ανάμεσα στον συνειδητό και στον ασυνείδητο νου, υπάρχει η συγκριτική και κριτική ικανότητα που συγκρίνει και κάνει κριτική.
Παράδειγμα: Αν θέλεις πολύ να ανοίξεις μια επιχείρηση (συνειδητά) και ξέρεις ότι θα βγάλεις πάρα πολλά χρήματα, έχεις προοπτική για άνοδο επαγγελματική κ.τ.λ. Όμως αν έχεις μεγαλώσει σε μια οικογένεια που πάντα σου φώναζαν πως είσαι άχρηστος, πως δεν αξίζεις, πως οι επιχειρήσεις και τα χρήματα είναι για τους λίγους, πως τα χρήματα τα κρατάμε για να νιώθουμε ασφαλείς.
Όλα αυτά είναι καταγεγραμμένα στον υποσυνείδητο νου (έχει προγραμματιστεί), και θα σε κάνει να αμφιβάλεις πολλές φορές, για αυτά που θέλεις και για αυτά που ακούς από μέσα σου.
Ο φόβος, έρχεται στην επιφάνεια, ανασφάλειες και διαφορές σκέψεις όπως:
Θα αποτύχεις, δεν μπορείς να το κάνεις, δεν αξίζεις να έχεις επιτυχία στη ζωή σου, ότι θα καταστραφείς αν επενδύσεις χρήματα.
Σε κάνουν να βιώνεις μια εσωτερική σύγκρουση (με πολύ άγχος), ανάμεσα στον συνειδητό και υποσυνείδητου νου σου, και αποφεύγεις να πάρεις αποφάσεις.
Κατανοώντας πως λειτουργεί ο εγκέφαλος σου, μπορείς να τον επαναπρογραμματίσεις. Έτσι, θα έχεις πρόσβαση στον υποσυνείδητο νου σου, και θα μπορεί να γίνει εφικτή η αλλαγή που θέλεις, θα μπορείς να πετύχεις τον οποιοδήποτε στόχο σου, η να αλλάξεις μια συμπεριφορά.
Αν οι σκέψεις σου αποτελούν τους χειμάρρους για παράδειγμα που κυλούν σε μια βουνοπλαγιά, τότε οι ιδέες είναι οι κοίτες στο έδαφος, μέσα από τις οποίες τρέχει το νερό.
Στην πραγματικότητα διαμορφώνεις τις πεποιθήσεις σου χτίζοντας καινούριο νευρικό ιστό και συνάψεις (εγκεφαλικές ενώσεις).
Σε μεγάλο βαθμό, οι πεποιθήσεις αυτές ζουν στον υποσυνείδητο νου.
Τρέχουν εκεί σαν υπο-προγράμματα.
Όπως και με την αναπνοή, μπορούμε να εστιάσουμε τη συνειδητή προσοχή μας πάνω σε μια ιδέα, όμως το 99% του χρόνου που περνά, όπως συμβαίνει και με την αναπνοή μας, δεν τις σκεφτόμαστε αυτές τις ιδέες, παρά τις αφήνουμε να λειτουργούν.
Συνήθως αυτό δεν δημιουργεί προβλήματα.
Όμως όταν έχουμε σχηματίσει ιδέες που έρχονται σε ευθεία αντίθεση με τις συνειδητές μας επιθυμίες, πεποιθήσεις, προθέσεις, αξίες και στόχους στη ζωή, τότε «Χιούστον, έχουμε πρόβλημα».
Διαβάζεις το άρθρο: Πώς λειτουργεί ο εγκέφαλος;
Μια φορά κι έναν καιρό, ήταν ένας ψύλλος που θεωρούσε πως ήταν ο βασιλιάς του κόσμου. Μια μέρα, πήρε την απόφαση να πάει για κολύμπι στη θάλασσα. Όμως η ακτή ήταν πάρα πολλά χιλιόμετρα μακριά και μόνος του ο ψύλλος, θα μπορούσε να ταξιδέψει μονάχα μερικά εκατοστά τη φορά. Αν ήθελε να φτάσει στην ακτή πριν πεθάνει, θα χρειαζόταν ένα μεταφορικό μέσο.
Κάλεσε, λοιπόν, τον φίλο του τον ελέφαντα. «Έι, Ελέφαντα, πάμε βόλτα!». Ο ελέφαντας πήγε κοντά του και γονάτισε. O ψύλλος πήδησε πάνω του και δείχνοντας προς τη δύση, είπε: «Προς τα κει πάμε προς την ακτή!»
Όμως ο ελέφαντας δεν πήγε δυτικά.
Προτιμούσε να κάνει μια βόλτα στο δάσος προς την ανατολή και αυτό ακριβώς έκανε. Ο ψύλλος, προς μεγάλη του απελπισία, δεν μπορούσε να κάνει τίποτα παρά να το υπομείνει και να περάσει τη μέρα δεχόμενος χτυπήματα στο πρόσωπο από φύλλα και κλαδιά.
Την επόμενη μέρα, ο ψύλλος προσπάθησε να πείσει τον ελέφαντα να τον πάει στο φαρμακείο για να αγοράσει αλοιφή για το πρόσωπο του. Αντί γι’ αυτό, όμως, ο ελέφαντας χοροπηδώντας ξεκίνησε για μια μακρινή πορεία προς τα βουνά, τρομοκρατώντας τον κακόμοιρο τον ψύλλο τόσο πολύ, που δεν μπόρεσε να κοιμηθεί εκείνη τη νύχτα.
Τελικά ο ψύλλος έμεινε για μέρες στο κρεβάτι, τρομοκρατημένος από εφιάλτες με βροντές σε βουνίσιους δρόμους,σίγουρος πως θα γκρεμοτσακιζόταν, ενώ κάθε πρωί ξυπνούσε λουσμένος στον κρύο ιδρώτα.
Μετά από μία εβδομάδα, ο ψύλλος ένιωσε αρκετά καλά ώστε να αφήσει το κρεβάτι και γνέφοντας στον ελέφαντα να τον πλησιάσει, σκαρφάλωσε πάνω του λέγοντας: «Δεν είμαι καλά. Σε παρακαλώ, πήγαινε με στο γιατρό».
Όμως ο ελέφαντας τράβηξε χαρωπά για τη δυτική ακτή, όπου και πέρασε τη μέρα κολυμπώντας.
Ο ψύλλος κόντεψε να πνιγεί.
Εκείνη τη νύχτα, όπως καθόταν δίπλα στη φωτιά προσπαθώντας να ζεσταθεί, ο ψύλλος είχε μια ιδέα. Γύρισε προς τον ελέφαντα και του είπε: «Αύριο… ελέφαντα … ποια είναι τα δικά σου σχέδια;».
Πιθανόν να αναρωτιέσαι ποιο είναι το ηθικό δίδαγμα αυτής της ιστορίας.
Απλούστατα, αν είσαι ένας ψύλλος που πάει καβάλα σε έναν ελέφαντα, πριν κάνεις σχέδια, ίσως θα ήταν προτιμότερο να μάθεις πρώτα τι έχει στο μυαλό του ο ελέφαντας.
Αυτό είναι πολύ πιο σημαντικό για τη ζωή σου απ’ όσο φαίνεται· γιατί, στην πραγματικότητα, είσαι ένας ψύλλος στην πλάτη ενός ελέφαντα.
Ο ψύλλος της ιστορίας εκπροσωπεί τον συνειδητό νου σου, στον οποίο περιλαμβάνονται η νόηση και η δύναμη της λογικής, οι φιλοδοξίες και οι προσδοκίες σου, οι ιδέες σου, οι σκέψεις, οι ελπίδες και τα σχέδια σου. Με λίγα λόγια, όλα όσα πιστεύεις πως αποτελούν τον εαυτό σου. Και ο ελέφαντας;
Αυτός είναι ο ασυνείδητος νους σου.
Για να καταλάβεις πώς αυτά τα δύο συνεργάζονται ή δεν συνεργάζονται, όπως συμβαίνει συχνά ας αρχίσουμε εξετάζοντας τον ψύλλο.
Το πιο εκπληκτικό και ισχυρό δημιούργημα που θα γνωρίσεις ποτέ είναι ο ανθρώπινος εγκέφαλος..
Εκατό δισεκατομμύρια νευρικά κύτταρα περίπου, μεταφέρουν το ένα στο άλλο μηνύματα διαμέσου διαφόρων ενώσεων, που φτάνουν σε αριθμό το ένα τετράκις εκατομμύριο,· πολλές χιλιάδες φορές τον αριθμό όλων των γνωστών ουράνιων σωμάτων που υπάρχουν στο γαλαξία.
Για να το πω απλά, η χωρητικότητα του ανθρώπινου εγκεφάλου είναι τεράστια.
Ο εγκέφαλος είναι θρονιασμένος μέσα σε ένα κέλυφος από οστό και αιωρείται στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό που θυμίζει το αμνιακό υγρό της εγκυμοσύνης.
Βρίσκεται στην κορυφή της σπονδυλικής στήλης, και όλα είναι έτσι δομημένα ώστε να του παρέχουν το μέγιστο δυνατό σε θρεπτικές ουσίες, φροντίδα και προστασία.
Ενώ, ο εγκέφαλος σου ζυγίζει ένα με ενάμιση κιλό, αποτελώντας το ασήμαντο 1 με 2 τοις εκατό του συνολικού σου σωματικού βάρους, καταναλώνει το 15 τοις εκατό της συνολικής ροής αίματος, το 20 τοις εκατό του οξυγόνου που αναπνέεις και περίπου το 20 με 30 τοις εκατό της συνολικής σου πρόσληψης ενέργειας.
Στον εγκέφαλο ενός μέσου ενηλίκου, περίπου 160 χιλιάδες χιλιόμετρα μυελωδών αξόνων (λειτουργικών νευρικών ινών) είναι μπλεγμένοι σαν ένα φοβερά περίπλοκο κουβάρι μαλλιού, δημιουργώντας μια δομή όσο δύο γροθιές.
Για την ακρίβεια, αν θέλεις να καταλάβεις ποιο περίπου είναι το μέγεθος και το σχήμα του εγκεφάλου σου, σφίξε τα χέρια σου σε γροθιές και ένωσε τις έτσι ώστε να ακουμπούν η μία στις αρθρώσεις της άλλης.
Στον πυρήνα και τη βάση.
Εκεί που βρίσκονται τώρα οι αντίχειρες, οι παλάμες και τα ακροδάχτυλά σου, βρίσκονται η παρεγκεφαλίδα, η αμυγδαλή, ο ιππόκαμπος, το εγκεφαλικό στέλεχος και άλλες δομές που είναι αρμόδιες για εκατοντάδες χιλιάδες αυτόματων λειτουργιών, όπως η ισορροπία και η κίνηση, η οργάνωση των πληροφοριών των αισθήσεων και οι ενστικτώδεις αντιδράσεις απέναντι στο στρες.
Διαβάζεις το άρθρo:
Πώς λειτουργεί ο εγκέφαλος;
Η αμυγδαλή είναι μια ομάδα νευρώνων, σε σχήμα αμυγδάλου που βρίσκεται κοντά στο εγκεφαλικό στέλεχος και θεωρείται μέρος του «πρωτόγονου» εγκεφάλου που αναλαμβάνει τις ενστικτώδεις λειτουργίες. Η αμυγδαλή έχει συσχετιστεί με τα συναισθήματα, και ειδικά με τον φόβο, και τις αντιδράσεις σε αυτά.
Συνδέεται με αρκετά από τα υπόλοιπα μέρη του εγκεφάλου και σε αυτήν καταλήγουν πρώιμα και ανεπεξέργαστα ερεθίσματα των αισθήσεων με σκοπό την ταχεία αντίδραση.
Παίζει πρωτεύοντα ρόλο στη μνήμη, στη λήψη αποφάσεων, και στις συναισθηματικές αντιδράσεις και συμπεριφορές.
Όταν συμβαίνει κάτι γύρω σου, μπορείς να το αντιληφθείς χάρη στα αισθητικά συστήματα σου. Η ακοή, η όσφρηση, η αφή, η γεύση και η όραση σου επιτρέπουν να συλλέγεις πληροφορίες από τον εξωτερικό κόσμο. Από οτιδήποτε διαδραματίζεται καθημερινά στη ζωή σου.
Αυτές οι πληροφορίες, μεταμορφωμένες σε ηλεκτρικά σήματα, φιλτράρονται μέσω του θαλάμου και προωθούνται στην αμυγδαλή, εκτελώντας έτσι τη θεμελιώδη λειτουργία της πρώτης αξιολόγησης.
Αυτό που αξιολογεί η αμυγδαλή είναι αν πρέπει ή όχι να είσαι προσεκτικός, αν αυτό που αντιλαμβάνεσαι είναι καλό ή κακό. Αυτή η πρώτη εκτίμηση είναι γενικά εντελώς ασυνείδητη.
Στη συνέχεια, αυτές οι εκτιμήσεις αποστέλλονται στον έλικα του προσαγωγού και στον κογχομετωπιαίο φλοιό, που παίζει ρόλο-κλειδί στη λήψη αποφάσεων, για μια πιο ακριβή εκτίμηση και καλύπτει καλύτερα τη συνειδητή σου γνώση. Αυτό που αξιολογείται, με εκπληκτική ταχύτητα, είναι οι εκφράσεις του προσώπου, στάσεις, μυρωδιές και γενικά ότι συμβαίνει γύρω σου. Καθημερινά στη ζωή σου.
Οπότε, η αμυγδαλή παίζει βασικό ρόλο, και στο σχηματισμό και την απομνημόνευση των αναμνήσεων που σχετίζονται με συναισθηματικά γεγονότα. Η αμυγδαλή διαδραματίζει έτσι ουσιαστικό ρόλο στις μαθησιακές σου διαδικασίες λειτουργώντας ως μια αποθήκη συναισθηματικής και συγκινησιακής μνήμης (μνήμη συναισθηματικά φορτισμένων γεγονότων).
Ο ιππόκαμπος αποτελεί μία εγκεφαλική δομή, που είναι μέρος του μεταιχμιακού συστήματος.
Συμμετέχει στη μεταφορά πληροφοριών από τη βραχυπρόθεσμη μνήμη στη μακροπρόθεσμη και την πλοήγηση στο χώρο. Οι άνθρωποι με εκτεταμένες διμερείς βλάβες στον ιππόκαμπο εμφανίζουν αδυναμία να σχηματίζουν και να συγκρατούν νέες πληροφορίες.
Βλάβη στον ιππόκαμπο δεν επηρεάζει ορισμένους τύπους μνήμης, όπως την ικανότητα μάθησης νέων δεξιοτήτων. Το γεγονός αυτό υποδεικνύει ότι οι εν λόγω ικανότητες εξαρτώνται από διαφορετικούς τύπους μνήμης (διαδικαστική μνήμη) και διαφορετικές περιοχές του εγκεφάλου.
Υπάρχει σχέση, μεταξύ του μεγέθους του ιππόκαμπου και της μνήμης.
Μείωση του όγκου του ιππόκαμπου, είναι ένα από τα πρώτα διαγνωστικά χαρακτηριστικά της νόσου Αλτσχάιμερ.
Μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2011 διαπίστωσε, ότι η άσκηση της σχετικά χαμηλής έντασης, που εξαρτάται κυρίως από την αερόβια διαδικασία παραγωγής ενέργειας, μπορεί να αυξήσει το μέγεθος του ιππόκαμπου σε ενήλικες ηλικίας 55 έως 80, καθώς και να βελτιώσει τον προσανατολισμό τους στο χώρο.
Ο ιππόκαμπος περιέχει υψηλά επίπεδα γλυκοκορτικοειδών υποδοχέων που τον καθιστούν ευάλωτο σε μακροπρόθεσμο στρες. Υπό κανονικές συνθήκες ο ιππόκαμπος ρυθμίζει την παραγωγή της κορτιζόλης. Ωστόσο, η περίσσεια κορτιζόλης φθείρει τους νευρώνες του ιππόκαμπου. Σοβαρό και μακροχρόνιο μετατραυματικό στρες προκαλεί ατροφία του ιππόκαμπου. Αυτό βλάπτει το σχηματισμό και την ανάκτηση της μακροπρόθεσμης μνήμης.
Οι ψυχικές παθήσεις (κατάθλιψη, διαταραχή μετα-τραυματικού στρες, διπολική διαταραχή), προκαλούν τη συρρίκνωση του ιππόκαμπου. Με την αντικαταθλιπτική αγωγή το μέγεθος του ιππόκαμπου μπορεί να αυξηθεί κατά περισσότερο από 30%.
Η μείωση της νευρογένεσης στον ιππόκαμπο είναι ένα χαρακτηριστικό της άνοιας και της κατάθλιψης σε ενήλικες. Σημαντική επιβράδυνση της σχετιζόμενης με την γήρανση φυσιολογικής μείωσης της φαιάς ουσίας επιτυγχάνεται με τον διαλογισμό. Η απουσία θορύβου οδηγεί σε μια μακροπρόθεσμη αύξηση του ρυθμού δημιουργίας νέων νευρικών κυττάρων του ιππόκαμπου.
Τα στρώματα του ιστού που είναι τυλιγμένα γύρω από το πρόσθιο μέρος και την κορυφή του εγκεφάλου, (εκεί όπου βλέπεις στις γροθιές σου τα δάχτυλα και τις αρθρώσεις), τα μέρη που εμπλέκονται στη συνειδητή σκέψη, ονομάζονται προμετωπιαίος φλοιός ή μετωπιαίος λοβός.
Ο μετωπιαίος λοβός, που διευθύνει τον εγκέφαλο, είναι υπεύθυνος για την εστίαση και την αυτοσυγκέντρωση, για τη μάθηση και την ικανότητα συνειδητής παρατήρησης. Αυτό είναι το τμήμα του εγκεφάλου που σκέφτεται και διαθέτει λογική, με το οποίο αξιολογείς τις διάφορες επιλογές, παίρνεις νέες αποφάσεις και εξασκείς την ελεύθερη βούληση.
Αυτό το τμήμα χρησιμοποιείς αυτή τη στιγμή, προκειμένου να διαβάσεις τούτες τις λέξεις, ενώ το εγκεφαλικό στέλεχος και άλλα πιο πρωτογενή κέντρα διατηρούν την αναπνοή σου, τους χτύπους της καρδιάς σου, και μυριάδες άλλες λειτουργίες ασύλληπτες από το ραντάρ της συνειδητής σου προσοχής.
Αν φανταστείς το σώμα σου σαν ένα γιγάντιο υπερωκεάνιο, ο μετωπιαίος λοβός είναι ο καπετάνιος.
Αυτός αποφασίζει πού θέλεις να πας, χαράζει την πορεία και δίνει τις διαταγές έτσι ώστε τα χιλιάδες μέλη του πληρώματος να τις εκτελέσουν. Αυτός είναι ο συνειδητός εγκέφαλος, το τμήμα που αντιλαμβάνεσαι ως εγώ. Ο μετωπιαίος λοβός είναι το πετράδι του στέμματος στον ανθρώπινο εγκέφαλο.
Περισσότερο και από τους αντίχειρές σου, τη διπλο-εστιακή όραση ή οποιαδήποτε άλλη ιδιαιτερότητα σου, είναι το μέγεθος του μετωπιαίου λοβού σε σχέση με το υπόλοιπο μέρος του εγκεφάλου, εκείνο που σε ξεχωρίζει από τα άλλα ζωικά είδη. Μετωπιαίοι λοβοί στο διάβα της ιστορίας είναι εκείνοι που έφτιαξαν τις λέξεις του Σαίξπηρ, τη μουσική του Μπαχ, τις εφευρέσεις του Λεονάρντο Ντα Βίντσι.
Ωστόσο, παρ’ όλη τη λαμπρότητα του, ο συνειδητός νους έχει και τα όρια του· όρια που αποδεικνύονται πολύ στενά.
Ο δρ Τζορτζ Μίλερ, ένας από τους ιδρυτές της γνωστικής ψυχολογίας και αυθεντία στην ανθρώπινη αντίληψη, ήταν από τους πρώτους που παρομοίασαν τις λειτουργίες του εγκεφάλου με εκείνες του ηλεκτρονικού υπολογιστή· ουσιαστικά, τον αποκάλεσαν ζωντανό ηλεκτρονικό υπολογιστή.
Η πιο διάσημη συνεισφορά του δόκτορα Μίλερ στη γνωστική επιστήμη ήταν η έννοια των ομαδοποιημένων πληροφοριών, που αποτελούν μέρος της φύσης της μνήμης μικρής διάρκειας.
Σύμφωνα με τον Μίλερ, η μικρής διάρκειας (δηλαδή η συνειδητή) μνήμη, είναι ικανή να συγκρατήσει έως επτά πληροφορίες ανά πάσα στιγμή για παράδειγμα, επτά λέξεις, επτά σκακιστικές θέσεις, επτά πρόσωπα ή επτά ψηφία. (Πολλές φορές, μάλιστα, επικαλούνται την ανακάλυψη του δόκτορα Μίλερ ως αιτία πίσω από την απόφαση που πήρε ο Γκράχαμ Μπελ ώστε οι τηλεφωνικοί αριθμοί να αποτελούνται από επτά ψηφία).
Το όλο σκηνικό μοιάζει κάπως με το ζογκλέρ που στριφογυρίζει πιάτα πάνω σε λεπτά ραβδιά: αν ο συνειδητός νους προσπαθήσει να συγκρατήσει περισσότερες από επτά πληροφορίες κάθε φορά, σύντομα θα δεις τα πιάτα να γίνονται θρύψαλα.
Από την άλλη, όμως, δες πόσα πράγματα πρέπει να ελέγχει ο εγκέφαλος.
Εκατομμύρια λειτουργίες επιτελούνται μέσα στο σώμα σου, λειτουργίες που αν πάνε λάθος ή σταματήσουν εντελώς, μπορούν να σου κάνουν ζημιά ή ακόμα και να σε σκοτώσουν.
Ο κυτταρικός μεταβολισμός, η καρδιακή και κυκλοφορική λειτουργία, οι ενδοκρινικές προσαρμογές, οι αισθητηριακές πληροφορίες (και η ταυτόχρονη αξιολόγηση τους για ενδείξεις κινδύνου), η ομαλή μυϊκή λειτουργία σε εκατοντάδες χιλιάδες διαφορετικά σημεία του σώματος· το μέγεθος του έργου προκαλεί δέος.
Φαντασου, να έπρεπε να δίνεις συνειδητή προσοχή, σε καθεμία μεταβολική αντίδραση που τελείται μέσα στους πεπτικούς και ενδοκρινείς αδένες στο σώμα σου. Αν ήταν υπεύθυνος για όλες αυτές τις λειτουργίες ο συνειδητός σου νους, δεν θα άντεχες ούτε για δέκα λεπτά.
Ευτυχώς, δεν είναι ο συνειδητός σου νους αυτός που έχει τούτο τον έλεγχο.
Είναι σχετικά νέα η έννοια του υποσυνείδητου νου , αν και πάντα νιώθαμε πως υπήρχε κάποια βαθύτερη, αόρατη δύναμη, η οποία κρυβόταν κάτω, πίσω ή πέρα από τον συνειδητό νου. Από την εποχή των αρχαίων Ελλήνων, οι επιστήμονες αγωνίζονταν να βρουν τον τρόπο να ορίσουν την ανθρώπινη ψυχή, μια λέξη που σημαίνει επίσης «νους».
Ο Αριστοτέλης όρισε τη φαντασία ως κάτι διαφορετικό από την αντίληψη και το νου, υπονοώντας ότι αποτελούσε ένα χώρο μέσα στο νου, που λειτουργούσε με συγκεκριμένες εικόνες (φαντάσματα), τις οποίες συνδύαζε για να καταλήξει σε αφηρημένες έννοιες.
Οι μυθολογίες όλων των πολιτισμών είναι γεμάτες από ιστορίες ανθρώπων που αποκτούσαν μεγάλη σοφία μέσα από τη μετουσίωση των ονείρων τους σε εικόνες.
Κατά τη διάρκεια της Ευρωπαϊκής Αναγέννησης και της «Εποχής της Λογικής», ο συνειδητός νους γνώρισε την αποθέωση. Η διάσημη φιλοσοφική ρήση του Ρενέ Ντεκάρτ «Σκέφτομαι, άρα υπάρχω» ήταν εν μέρει και δήλωση της διαύγειας και της αγνής αυτοσυνείδησης της ανθρώπινης σκέψης.
Αρκετές γενιές αργότερα, ο Τζον Λοκ με το δοκίμιο πάνω στην ανθρώπινη νόηση, υποστήριξε ακόμα περισσότερο την ιδέα της ολοκληρωτικής και διάφανης αυτοσυνείδησης, που διέπει την ανθρώπινη σκέψη.
Όμως αυτή η νοικοκυρεμένη και τακτική άποψη δεν άντεξε για καιρό.
Στο τέλος του δέκατου ένατου αιώνα, όπως γράφει ο Tor Norretrander στο βιβλίο του The User Illusion, «η ιδέα του διάφανου ανθρώπου αμφισβητήθηκε σφοδρά» καθώς οι επιστήμονες συνέχισαν να ανακαλύπτουν όλο και περισσότερα για το ανθρώπινο ον μέσα από τις παρατηρήσεις τους.
Ο Γερμανός φυσικός και φυσιολόγος Χέρμαν Χέλμχολτζ, άρχισε να μελετά τις ανθρώπινες αντιδράσεις γύρω στο 1850, και συμπέρανε πως τα περισσότερα απ’ όσα συνέβαιναν στα κεφάλια μας ήταν ασυνείδητα.
Μέχρι το τέλος του δέκατου ένατου αιώνα, επιστήμονες όπως ο Ουίλιαμ Τζέιμς, ο Άρθουρ Σοπενχάουερ και ο Πιέρ Ζανέ χρησιμοποιούσαν όρους όπως «ασυνείδητο» και «υποσυνείδητο» στις προσπάθειες τους να εξερευνήσουν αυτή την περιοχή.
Όμως ήταν ο Σίγκμουντ Φρόιντ με την ερμηνεία των ονείρων το 1899 που έγινε ο πιο διάσημος, αναγνωρίζοντας πως υπήρχε μια τεράστια αχαρτογράφητη ήπειρος μέσα στον ανθρώπινο νου που είχε τεράστια επίδραση στη ζωή μας.
Ονομάζοντας την ασυνείδητο νου
ο Φρόιντ άρχισε την προσπάθεια του, να χαρτογραφήσει αυτό το άγνωστο τοπίο χρησιμοποιώντας τα εργαλεία που είχε στη διάθεση του, και τα οποία κυρίως αποτελούνταν από προφορικό διάλογο και την ανάλυση των ονείρων, τα οποία ονόμασε «βασιλική οδό προς το ασυνείδητο».
Ο Τζορτζ Μίλερ, ο οποίος μας χάρισε την ιδέα των ομαδοποιημένων πληροφοριών, επίσης ποσοτικοποίησε τη διαφορά ανάμεσα στη λειτουργική χωρητικότητα του συνειδητού νου σε σχέση με εκείνη του υποσυνείδητου.
Σύμφωνα με τον Μίλερ, ο συνειδητός νους παράγει κατά μέσο όρο περί τις 20 με 40 νευρικές πυροδοτήσεις το δευτερόλεπτο, ενώ ο υποσυνείδητος 20 με 40 εκατομμύρια νευρικές πυροδοτήσεις ανά δευτερόλεπτο. Με άλλα λόγια, μετρώντας τη δραστηριότητα του υποσυνείδητου νου σε σύγκριση με εκείνη του συνειδητού, μιλάμε για μια αναλογία ένα εκατομμύριο προς ένα.
Μια αναλογία που αντιστοιχεί επίσης στο βάρος ενός ελέφαντα έναντι εκείνου, σωστά μάντεψες ενός ψύλλου.
Ένα παγόβουνο κάτω από την επιφάνεια
Κατά μέσο όρο, περίπου το ένα δέκατο της μάζας ενός παγόβουνου είναι ορατό πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, κάτι που σημαίνει ότι το 90 τοις εκατό βρίσκεται κρυμμένο κάτω από το νερό. Αυτό μοιάζει με τον τρόπο που είναι κατανεμημένο το ανθρώπινο μυαλό, μόνο που εδώ τα νούμερα είναι πολύ διαφορετικά.
Σε όρους οργανικού ιστού, περίπου το 15 τοις· εκατό της εγκεφαλικής μάζας αφορά τις συνειδητές λειτουργίες: περίπου, δηλαδή, το μέγεθος της κορυφής του παγόβουνου. Σε όρους όμως πραγματικών μονάδων επεξεργασίας πληροφοριών, η λειτουργία του συνειδητού νου αντιπροσωπεύει το ένα δεκάκις χιλιοστό του ενός τοις εκατό της συνολικής εγκεφαλικής λειτουργίας.
Με άλλα λόγια, ο εγκέφαλος είναι ένα παγόβουνο που το 90 τοις εκατό είναι βυθισμένο κάτω από την επιφάνεια της συνειδητής σου προσοχής.
Όταν θέλεις, μπορείς να έχεις πρόσβαση σε μικροσκοπικά τμήματα, αυτού του βυθισμένου συνόλου· για παράδειγμα, όταν πρέπει να θυμηθείς τι θέλεις να αγοράσεις από το σουπερμάρκετ, καθώς διασχίζεις τους διαδρόμους με τα ράφια.
Λόγω όμως των ομαδοποιημένων πληροφοριών δεν μπορείς να θυμηθείς περισσότερα από επτά αντικείμενα, γι’ αυτό είναι σκόπιμο να κάνεις μια λίστα πριν πας!
Μπορείς επίσης να ανασύρεις στο μυαλό σου, την εικόνα κάποιου που γνώριζες όταν ήσουν στο σχολείο, η της γειτονιάς που μεγάλωσες. Επίσης, μπορείς να θυμηθείς έναν τηλεφωνικό αριθμό.
Όμως, δεν μπορείς να θυμηθείς όλους τους τηλεφωνικούς αριθμούς, που γνωρίζεις ή τα πρόσωπα όλων των ανθρώπων που έχεις γνωρίσει, παρόλο που όλα τους βρίσκονται εκεί, μέσα στο βυθισμένο κομμάτι του παγόβουνου που εκπροσωπεί το μυαλό σου.
Αν μπορούσες να τα ανασύρεις όλα αυτά με τη μία, ο συνειδητός σου νους θα πλημμύριζε τόσο πολύ με πληροφορίες, που θα πάθαινε σκοτοδίνη και θα αχρηστευόταν.
Πρέπει να εστιάζει προκειμένου να λειτουργεί.
Γιατί, μπορεί ο ψύλλος να θέλει να πάει δυτικά, αλλά αν ο ελέφαντας αποφασίσει να τραβήξει ανατολικά ή βόρεια,, τότε δεν υπάρχουν και πολλά που μπορείς να κάνεις, πέρα από το να ακολουθήσεις την πορεία του, και όπως διαπίστωσε και ο ψύλλος, η πορεία μπορεί να είναι βασανιστική.
Ενώνει πράγματα με άλλα πράγματα. Με άλλα λόγια, δίνει σημασία στην αντήχηση· και πάντα δουλεύει στο παρασκήνιο.
Αυτό σημαίνει, πως όταν βιώνεις μια εμπειρία με τη συνειδητή σου προσοχή, την ίδια στιγμή το υποσυνείδητο σου είναι απασχολημένο στο παρασκήνιο, προσπαθώντας να βρει εμπειρίες του παρελθόντος που να αντηχούν αυτή την εμπειρία, η να είναι με κάποιον τρόπο παρόμοιες.
Είναι σαν να λέει ο εαυτός σου: «Τι μπορώ να ανασύρω από το παρελθόν μου, προκειμένου να με βοηθήσει να μεταχειριστώ την παρούσα κατάσταση;»
Μέρος αυτού του συνειρμικού σκεπτικού, μπορεί να ανεβεί μέχρι την επιφάνεια της συνειδητής προσοχής, ωστόσο το μεγαλύτερο μέρος του συντελείται τόσο βαθιά μέσα στο υποσυνείδητο, που δεν το αντιλαμβάνεσαι και κατ’ επέκταση, μπορεί να δεις τον εαυτό σου να αντιδρά σε καταστάσεις, με τρόπους που δεν φαίνεται να έχουν καμία λογική για σένα.
Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο, οι έντονες εμπειρίες της πρώιμης ζωής σου μπορούν να έχουν τόσο ισχυρή επιρροή στην τωρινή ζωή σου:
Ενώ ο ψύλλος, ο συνειδητός σου νους, έχει στραμμένη την προσοχή του σε όσα συμβαίνουν στο παρόν, ο ελέφαντας, το υποσυνείδητο σου, διαρκώς αναμοχλεύει τα ατέλειωτα αρχεία του παρελθόντος σου, προσπαθώντας να βρει οτιδήποτε μπορεί να είναι οικείο.
Ακόμα και όταν οι συσχετισμοί και αυτά που ενώνουν τις εμπειρίες είναι δύσκολο να αποσαφηνιστούν, ο υποσυνείδητος νους είναι προγραμματισμένος και εξαιρετικά ικανός στο να εντοπίζει αυτές τις ομοιότητες.
Από άποψη επιβίωσης, αυτή η στρατηγική είναι απολύτως κατανοητή:
Ο καλύτερος τρόπος για να προ-καταλάβεις το μέλλον, είναι να βασιστείς στην εμπειρία του παρελθόντος.
Αν αντιληφθείς την παραμικρή μυρωδιά, τον ήχο ή την εικόνα που μοιάζει με εκείνη την πεινασμένη τίγρη, με την οποία είχες έρθει αντιμέτωπος χρόνια πριν, θα σου είναι πολύ χρήσιμο το ότι θα μπορείς να ανασύρεις ακαριαία εκείνη την ανάμνηση από την αποθήκη της μνήμης σου, έτσι ώστε να στείλεις αστραπιαία μηνύματα συναγερμού στην αμυγδαλή και στα επινεφρίδια.
Το υποσυνείδητο, έχει τη δυνατότητα να λειτουργεί εκατομμύρια φορές γρηγορότερα από τον συνειδητό νου και το κάνει.
Όμως αυτή η τακτική του κάνω αναμόχλευση, και σημαίνω συναγερμό δεν βοηθάει πολύ όταν η αρχική πληροφορία είναι παραμορφωμένη.
Σκουπίδια μπαίνουν, σκουπίδια βγαίνουν, όπως συνηθίζουν να λένε οι προγραμματιστές ηλεκτρονικών υπολογιστών. Αν ένα αρχικό συμπέρασμα έχει κάποιο ελάττωμα, τότε οτιδήποτε βασίζεται πάνω σε αυτό το συμπέρασμα θα είναι επίσης εσφαλμένο.
Αν ενστερνιστείς, λοιπόν, μια ιδέα βασισμένη πάνω σε τραυματικές εμπειρίες της παιδικής σου ηλικίας, που να λέει, όλοι όσοι πλησιάζω θα με εγκαταλείψουν ή είμαι ανίκανος και σκέτη αποτυχία, τότε ο ελέφαντας μέσα σου θα αποφασίσει για την κατεύθυνση του με βάση αυτή την ιδέα.
Το τονίζω: Το υποσυνείδητο είναι εξαιρετικά ικανό να βρίσκει αυτά τα στοιχεία. Η αναλογία μεταξύ αυτού που πραγματικά νιώθεις, δηλαδή όσων απορροφά ο υποσυνείδητος νους σου και αυτού που συνειδητά αντιλαμβάνεσαι, είναι ένα εκατομμύριο προς ένα. Μιλάμε, δηλαδή, για μεγάλο όγκο πληροφοριών.
Και στην περίπτωση που η συνειδητή σου αντίληψη δεν είναι ευθυγραμμισμένη με τα υποσυνείδητα συμπεράσματα σου, μάντεψε ποιος έχει το πάνω χέρι.
Να θυμάσαι πως είσαι μοναδικός!
Είσαι υπέροχος!
Να Αγαπάς τον Εαυτό σου και να Ζεις με Πάθος!
Συμπληρωματικά άρθρα
Περιορισμοί, τρικλοποδιές που βάζεις στον εαυτό σου. Ανακάλυψε τους..
Πως να λύσεις τις συγκρούσεις με τον σύντροφό σου
Αμυγδαλή η έδρα των συναισθημάτων
